اصطلاحات مالی (تخصصی)

اصطلاحات تخصصی مالی که در این گفتار ارائه شده، شما را با شماری از اصطلاحات رایج در بازار سرمایه، بورس، تملک دارایی و مقولاتی که در مدیریت مالی رایج است، آشنا می کند. تفکیک هزاران واژه و عبارت در اصطلاحات تخصصی حسابداری و اصطلاحات تخصصی مالی، کار دشواری است چرا که هم در اقتصاد خرد و کلان و حسابداری و مدیریت مالی، این اصطلاحات کاربرد دارد. به هر حال، دانستن آن ها برای درک بهتر اخبار و گزارشاتی که روزانه منتشر می شود، توصیه می شود.

بازار حراج (AUCTION MARKET)

در اصطلاحات تخصصی مالی ، منظور از بازار حراح ، بازاری است که خریدار و فروشنده ، به صورت همزمان ، پیشنهاد های خرید و فروش خود را عرضه می کنند. بازار بورس اوراق بهادار، نمونه ای از بازار حراج محسوب می شود.

گزارش حسابرس (AUDITOR’S REPORT)

منظور، گزارشی است که یک موسسه حسابرسی به منظور اظهارنظر درباره صورت های مالی یک شرکت که حسابرسی شده است، منتشر می کند. گزارش حسابرسی کلیه شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران را در سامانه جامع ناشران (کدال) مشاهده فرمایید.

 

اوراق قرضه مقام ناظر (AUTHORITY BOND)

در اصطلاحات تخصصی مالی و اصطلاحات تخصصی حسابداری ، اوراق قرضه مقام ناظر یا اوراق قرضه دولتی، نوعی از اوراق است که دولت یا شرکت ها بر اساس مجوزاتی که دارند منتشر میکنند تا به عنوان اهرمی برای تامین نقدینگی بنگاه و نظارت بر یک موسسه دولتی استفاده شود.

حق واگذاری (AUTHORITY TO TRANSFER)

منظور، اجازه واگذاری مالکیت از یک گروه به گروه دیگر توسط نهاد واگذاری است که اختیار این کار را می دهد. این مدرک را سند واگذاری به گروه ثالث یا THIRD PARTY RELEASE هم می نامند. در ایران، سازمان خصوصی، مسئول واگذاری شرکت های دولتی طبق اصل ۴۴ قانون اساسی به بخش خصوصی است. در واقع دولت و قانون اساسی، حق واگذاری شرکت را به به سازمان خصوصی اعطا کرده است.

سهام مجاز (AUTHORIZED STOCK)

منظور از سهام مجاز در اصطلاحات تخصصی مالی یا در اصطلاحات تخصصی حسابداری، تعداد سهامی که شرکت طبق اساسنامه خود می تواند منتشر کند. مثلا ۱۰۰۰ سهم ۱۰۰ ریالی.

سرمایه گذاری مجدد خودکار (AUHTOMATIC REINVESTMENT)

منظور از سرمایه گذاری مجدد خودکار که «باز سرمایه گذاری خودکار» هم نامیده می شود، خرید سهم اضافی با استفاده از سود سهام فعلی است که معمولا در صندوق های سرمایه گذاری مشترک مطرح می شود. دولت در سهام عدالت، از سود سهام دریافتی مشمولان، سرمایه گذاری مجدد کرده و سبد سهام مشمولان را افزایش داد.

اگر شرکتی EPS سالانه خود را اعلام و بخشی از سود را تقسیم کند و شما با سود دریافتی از این سهم، مجددا سهام این شرکت در بورس را خریداری کنید، در واقع سرمایه گذاری مجدد انجام شده است. اما پرداخت وجه حق تقدم خرید سهام شرکت های بورسی، نوعی بازسرمایه گذاری خودکار محسوب می شود.

برداشت خودکار (AUTOMATIC WITHDRAWL)

منظور از برداشت خودکار در اصطلاحات مالی ، میزان پرداخت ثابت و روتین و ادواری یک صندوق سرمایه گذاری مشترک بر اساس بازه های ماهانه، فصلی و شش ماه یک بار است.

میانگین (AVERAGE)

منظور، محاسبه ریاضی تغییرات قیمت سهام گروه مشخصی از شرکت ها در بازا بورس و اوراق بهادار است. منظور از کاهش میانگین (AVERAGE DOWN) یعنی این که شما ۱۰۰۰ سهم از یک شرکت در سبد سهام خود دارید و قیمت خرید شما، ۱۰۰۰ تومان است. اما به محض کاهش قیمت سهم به ۸۰۰ تومان، شما ۱۰۰۰ سهم دیگر خرید می کنید. این جا شما ۲۰۰۰ سهم دارید اما قیمت میانگین شما به زیر ۱۰۰۰تومان کاهش یافته است. از این روش، بورس بازها برای کاهش میانگین قیمت سهام در پرتفو استفاده می کنند تا ضریب سود دهی سبد را افزایش دهند.

افزایش میانگین (AVERAGE UP) زمانی است که قیمت سهامی که در پرتفو دارید، افزایش می یابد و با توجه به روند سودسازی شرکت مورد نظر شما و با توجه به فاکتور سود آتی، تلاش می کنید تا تعداد بیشتری سهام در قیمت های بالاتر به سبد خود اضافه کنید و میانگین خرید را افزایش دهید. به این کار، افزایش میانگین گفته می شود و زمانی رخ می دهد که سهامداران، از افزایش سودآوری یک شرکتی که در سبد داشتند، مطلع و مطمئن شوند و قصد سرمایه گذاری بیشتر پیدا کنند.

میانگین سازی (AVERAGING)

منظور، استراتژی سرمایه گذاری است که میزان ریالی ثابت سرمایه گذاری شده تا بلوک های بیش تری از یک صندوق یا اوراق بهادار، خریداری شود و میانگین بهتری برای سرمایه گذاری حاصل شود.

اوراق قرضه نوزاد (BABY BOND)

به اوراقی اطلاق می شود که ارزش رسمی آن ها کم تر از یک هزار دلار آمریکا باشد. البته در بازار ایران، اصطلاحی متداول محسوب نمی شود.

سرمایه گذاری با سربار متاخر (BACK-END LOAD)

منظور از سرمایه گذاری با سربار متاخر در اصطلاحات مالی ، سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک در بورس است که در آن، هزینه کارمزد یا حق العمل، هنگام بازپرداخت اصل سرمایه، دریافت می شود و نه در هنگام خرید اوراق . معمولا هر سال، کارمزد به صورت سنواتی کاهش می یابد تا دیگر هیچ هزینه حق العملی باقی نماند. این روشی است تا برداشت های سرمایه گذاران در صندوق ها، کاهش یابد.

واگشت (BACKUP)

در رایانه به معنی پشتیبان گیری و تهیه نسخه کپی از فایل ها است. در اصطلاحات تخصصی مالی، منظور تغییر روند بازار سهام و بورس است.

گواهی اوراق بهادار غیر قابل انتقال (BAD DELIVERY)

منظور، گواهی اوراق بهاداری که دریافت شده اما به واسطه عدم انجام کارهای اداری یا نداشتن امضاء، غیر قابل انتقال به دیگران است.

صندوق سرمایه گذاری مشترک (BALANCED MUTUAL FUND)

منظور، صندوق سرمایه گذاری است که پرتفو آن، ترکیب از سهام و اوراق قرضه و خزانه و سلف و . . . باشد تا ریسک سرمایه گذاری کاهش یابد.

تراز تجاری (BALANCE OF TRADE)

منظور،‌تفاوت بین اقلام وارد شده به کشور و اقلام صادر شده از آن است. تفاوت واردات و صادرات که گاهی مثبت است و گاهی منفی.

اوراق قرضه با سر رسید دور (BALLOON MATURITY)

منظور از اوراق قرضه با سر رسید دور در اصطلاحات مالی ، انتشار اوراق قرضه ای است که در سال های اولیه، بخش اندکی از سود آن در سر رسید و بخش اصلی آن در سال های بعدی منتشر می شود. البته به این ها اوراق قرضه با سر رسید دنباله دار (SERIAL MATURITY) هم اطلاق می شود.

پذیرش بانکی (BANKER’S ACCEPTANCE)

منظور، سندی است که توسط وارد کننده یا صادر کننده کالا در وجه یک بانک صادر می شود و بانک، تعهد بی قید و شرط دارد که مبلغ اسمی آن را در سر رسید پرداخت کند و معمولا سر رسیدی کم تر از ۳ ماه دارند. LC یا اعتبار اسنادی مدت دار از آن جمله است.

هلدینگ بانکی ( BANKING HOLDING )

منظور، شرکت مالک یا کنترل کننده یک یا چند بانک است.

ورشکستگی (BANKRUPTCY)

کنش حقوقی، اختیاری یا اجباری، توسط فرد حقیقی یا حقوقی گفته می شود که بر اساس آن، توان پرداخت تعهدات و دیون، از بین می رود.

شاخص اطمینان بارن (BARRON’S CONFIDENCE INDEX)

منظور، نسبت اوراق قرضه با کیفیت بالا به اوراق قرضه با کیفیت پایین است که میزان اطمینان سرمایه گذار به اقتصاد را نشان می دهد. خریداران اوراق قرضه با درجه پایین، به وضعیت اقتصاد اطمینان دارد اما خریداران اوراق قرضه با کیفیت بالا، به آینده اقتصاد تردید دارند.

ارزش پایه بازار (BASE MARKET VALUE)

منظور از ارزش پایه بازار در اصطلاحات مالی ، میانگین قیمت سهام گروه مشخصی از سهام در یک بازه مشخص است. این، معیاری برای مقایسه شاخص های مختلف بازار می باشد. ارزش بازار بورس ایران را در TSETMC.COM مشاهده کنید.

اوراق قرضه بی نام (BEARER BOND)

منظور، اوراق قرضه ای که مالکیت آن ثبت نشده و کوپن بهره آن متصل به گواهی اوراق قرضه است. به منظور دریافت بهره بایستی این کوپن ها را به سازمان ناشر ارسال کرده و فروش آن تنها با دست به دست شدن امکان دارد.

جذب شده (ABSORED)

منظور، سهامی است که جدیدا متتشر شده و همه ان در بازار به فروش رسیده است. لذا در بازار، کاملا جذب شده است. ظرفیت جذب (ABSORPTIVE CAPACITY) هم بیش ترین میزان اوراق بهاداری است که توسط بازار خریداری شده است. بدون آن که تغیر عمده ای در قیمت ایجاد شود.

اظهار نظر حسابدار (ACCOUNTANT’S OPINION)

منظور گزارش بررسی های موسسه حسابرسی و اظهارنظر درباره صورت های مالی بنگاه است.

سال حسابداری (ACCOUNTING YEAR)

منظور، بازه ۱۲ ماهه است که مشابه سال تقویمی یعنی از فروردین تا اسفند نیست. شرکت ها در گزارشگری مالی خود، از ان بهره می برند و گزارش ها،‌بر اساس سالی مالی منتهی به فلان تاریخ،‌ تهیه می شود. مثلا گزارش صورت های مالی منتهی به ۲۹ اسفند فلان سال.

سرمایه گذاری مجاز (ACCREDITED INVESTOR)

سرمایه گذاری مجاز، سرمایه گذاری است که طبق مقررات بورس واوراق بهادار صورت می گیرد.

انباشته شدن (ACCURE)

منظور از انباشته شدن در اصطلاحات مالی ، انباشته شدن بهره پول،‌ رشد،‌ تزاید و متراکم شدن بهره بدهی، دریافتنی یا پرداختی است که روز به روز افزایش می یابد. منظور از بهره متعلقه (ACCURED INTEREST)، بخشی از بهره اوراق بهادار با درامد ثابت است که از زمان آخرین پرداخت، جمع شده و پرداخت نشده است.

سود سهام انباشته (ACCUMULATED DIVIDEND)

منظور، سود سهام اعلام شده اما پرداخت نشده به دارنده سهام ممتاز تراکمی (CUMMULATIVE PREFERED STOCK) است .سود سهام انباشته باید پیش از پرداخت هر نوع سود سهام عادی مصوب، پرداخت شود.

مقوله DIVIDEND IN ARREARS به بخشی از سود سهام تحقق یافته روی سهام ممتاز تراکمی، مرتبط است که هنوز اعلام و تسویه نشده است.

انباشت (ACCUMULATION)

منظور، خرید شمار زیادی از سهام یک شرکت است بدون این که قیمت هر سهم افزایش یابد. به دامنه ای که حدود قیمت سهم در یک بازه زمانی معامله می شود، دامنه انباشت (ACCUMULATION AREA) گفته می شود.

تصاحب (ACQUISITION)

منظور از تصاحب در اصطلاحات مالی، زمانی است که بخشی یا کلی از سهام یک شرکت، به تملک شرکت دیگری در می آید. مثلا در سال ۲۰۱۲ میلادی، شرکت فیسبوک با پرداخت ۱ میلیارد دلار، کل سهام شرکت Instagram را به تملک خود درآورد.

سراسر بازار (ACROSS THE BOARD)

منظور، حرکتی در بازار سهام است که عموما به شکل یکسانی بر کلیه سهام در بازار بورس، تاثیر دارد.

گروه اوراق قرضه فعال ( active bond crowd)

بخشی از معامله گران اوراق قرضه در بورس است که فقط روی فعال ترین اوراق قرضه،‌معامله می کنند. منظور از بازار فعال (active market)، بازاری است که حجم انبوهی از سهام،‌اوراق قرضه یا کالاهای اولیه معامله می شود یا روی انتشار خاص معاملات وسیع صورت می گیرد. دامنه قیمت در بازار فعال، معمولا کم تر از سایر بازارها است.

شکاف کاهش قیمت (BEAR SPREAD)

اختیار معامله سهام یا کالا به جهت کسب سود ناشی از پیش بینی افت قیمت در بازار است. تحدید کاهش قیمت (BEAR SQUEEZE)، خرید اوراق بهادار، ارز و کالا در بازار توسط مقامات مسئول کشور به منظور جذب نقدینگی افرادی است که با هدف کاهش قیمت به فروش سریع اقدام کرده است.

مالک ذی نفع (BENEFICIAL OWNER)

منظور، مالک واقعی یک دارایی است که در دفاتر ثبت می شود. منظور از ذی نفع (BENEFICIARY)، دریافت کننده عواید وصیت نامه، بیمه نامه و پرداخت های مساوی برای بقیه عمر یا سایر قراردادهای مشابه است.

ضریب بتا (BETA COEEFICIENCY)

منظور مقایسه نوسان قیمت سهم نسبت به سایر سهام موجود در بازار است. ضریب ۱، نشان می دهد که سهام در گذشته ، نوسانی متناسب با بازار را تجربه کرده است. ضریب صفر،‌نشان از وجوه نقد است.

افزایش قیمت پیشنهاد (BIDDING UP)

منظور، افزایش قیمت پیشنهادی یک سهم است که معمولا به دلیل وجود تقاضا در بازار برای خرید حجم عمده ای از آن اتفاق می افتد. وقتی قیمت سهمی افزایش می یابد، قیمت خرید هم باید افزایش یابد.

بیگ فور و بیگ ایت ( BIG FOUR/BIG EIGHT )

منظور، هشت موسسه حسابرسی بزرگ آمریکا و چهار بانک بزرگ انگلیس است.

رهن کامل (BLANKET MORTAGE)

منظور، رهن گرفتن کل دارایی های یک فرد یا شرکت است.

ائتلاف مبهم (BLIND POOL)

منظور، مشارکت محدودی است که در آن، به صورت مشخص، دارایی های با آورده طرفین خریدای می شود.

حجم عمده (BLOCK)

منظور از حجم عمده در اصطلاحات مالی، شمار انبوهی سهم یا اختیار معامله است که یک جا خریداری یا فروخته می شود.